انواع تلفن سانترال (دیجیتال، هایبرید، IP): کدام گوشی به دستگاه شما می‌خورد؟

آیا تا به حال برایتان پیش آمده که کاتالوگ محصولات پاناسونیک را ورق بزنید و با اصطلاحات گیج‌کننده‌ای مثل “تلفن هایبرید“، “تلفن دیجیتال“ و یا “تلفن تحت شبکه (IP)” روبرو شوید؟ شاید هم یک گوشی تلفن سانترال شیک و گران‌قیمت خریده‌اید، اما وقتی آن را به پریز دفتر کارتان وصل کردید، متوجه شدید که بوق نمی‌خورد و روشن نمی‌شود!

سیستم تلفن‌های اداری مثل تلفن‌های خانگی ساده نیست که هر گوشی‌ای به هر پریزی بخورد. در اینجا “تکنولوژی ساخت” و “زیرساخت کابل‌کشی” حرف اول را می‌زنند. انتخاب اشتباه در این مرحله، دقیقاً مثل این است که بخواهید لاستیک کامیون را روی ماشین سواری نصب کنید؛ هر دو لاستیک هستند، اما به هم نمی‌خورند!

اگر شما هم در دوراهی انتخاب مانده‌اید و می‌پرسید تلفن سانترال چیست و فرق مدل‌های دیجیتال با هایبرید در چیست، یا اگر می‌خواهید بدانید کدام مدل دقیقاً با دستگاه سانترال فعلی شما سازگار است، این مقاله نقشه راه شماست.

در این مطلب تخصصی از وب‌سایت عصر ارتباطات قائمین، قرار است پیچیده‌ترین مفاهیم فنی انواع تلفن سانترال را به زبان ساده بیان کنیم. ما انواع تکنولوژی‌های موجود در بازار ایران را کالبدشکافی می‌کنیم تا شما بتوانید با کمترین هزینه، بهترین و سازگارترین گزینه را برای میز کار خود انتخاب کنید.

انواع تلفن سانترال: چرا دانستن تفاوت این تلفن‌ها حیاتی است؟

بسیاری از مدیران در پاسخ به سوال تلفن سانترال یعنی چه؟ این پاسخ را میدهند: یعنی تلفنی که دکمه‌های زیادی دارد! اما در واقعیت:

• برخی تلفن‌ها با ۲ رشته سیم کار می‌کنند، برخی با ۴ رشته.
• برخی فقط روی دستگاه‌های قدیمی (سری ۸۲۴) کار می‌کنند.
• برخی نیاز به کابل شبکه دارند و اصلاً به سیم تلفن وصل نمی‌شوند.

در ادامه، تمام نسل‌های تلفن‌های سانترال را بررسی می‌کنیم و در انتها یک جدول ماتریس سازگاری به شما می‌دهیم که حکم یک برگه تقلب را هنگام خرید دارد. با ما همراه باشید.

۱. تلفن‌های آنالوگ (Analog / SLT)؛ ساده و ارزان

قبل از اینکه وارد بحث تلفن‌های پیشرفته شویم، نباید فراموش کنیم که تلفن‌های معمولی خانگی (که به آن‌ها SLT یا Single Line Telephone می‌گویند) هم جزو خانواده سانترال هستند.

• تکنولوژی: این تلفن‌ها با ساده‌ترین روش ممکن (۱ زوج سیم بوق) کار می‌کنند.
• مزیت: ارزان‌ترین گزینه برای میزهایی هستند که نیاز به امکانات مدیریتی ندارند (مثل تلفن انبار، آبدارخانه یا نگهبانی).
• عیب: خبری از دکمه‌های چراغ‌دار، دکمه ترانسفر اختصاصی یا مشاهده وضعیت خطوط نیست. انتقال تماس در این تلفن‌ها با دکمه “Flash” انجام می‌شود.
• سازگاری: خبر خوب اینکه تلفن‌های آنالوگ روی تمام دستگاه‌های سانترال (قدیمی و جدید) کار می‌کنند.

۲. تلفن سانترال هایبرید (Hybrid)؛ محبوب‌ترینِ کلاسیک‌ها

اگر وارد یک دفتر کار قدیمی در تهران شوید، احتمال ۹۰ درصد یک گوشی سفید یا مشکی با صفحه نمایش کوچک تک‌خطی و ۱۲ دکمه چراغ‌دار در سمت راست آن می‌بینید. این همان تلفن سانترال هایبرید است که اکثر ما آن را به نام “تلفن ۷۷۳۰” می‌شناسیم. این نسل را می‌توان پدرخوانده تلفن‌های اداری در ایران دانست.

تکنولوژی ساخت: چرا به آن “هایبرید” می‌گویند؟

کلمه Hybrid به معنای “ترکیبی” است. این تلفن‌ها در واقع پلی میان دنیای قدیم (آنالوگ) و دنیای جدید (دیجیتال) هستند.

• سیم‌کشی: نکته فنی که قبل از خرید باید بدانید این است که این تلفن‌ها برای روشن شدن به ۴ رشته سیم (۲ زوج) نیاز دارند.
  • یک زوج سیم برای انتقال صدا (Voice).
  • یک زوج سیم برای انتقال دیتا (Data) مثل روشن شدن چراغ‌ها و اطلاعات کالر آیدی. بنابراین اگر سیم‌کشی دفتر شما قدیمی است و در هر پریز فقط ۱ زوج سیم (۲ رشته) دارید، نصب این تلفن‌ها برایتان هزینه کابل‌کشی مجدد خواهد داشت.

مدل شاخص: افسانه‌ای به نام KX-T7730

بدون شک گوشی تلفن سانترال پاناسونیک مدل KX-T7730 پرفروش‌ترین تلفن اداری تاریخ ایران است. این مدل با بدنه مقاوم و کاربری آسان، استاندارد طلایی دفاتر کوچک است. البته مدل‌های دیگری مثل T7735 (با نمایشگر بزرگتر و نور پس‌زمینه) نیز در این خانواده قرار دارند که کمی گران‌تر هستند.

۳. تلفن سانترال دیجیتال (Digital)؛ کیفیت بالاتر با سیم کمتر

اگر دستگاه سانترال پرظرفیت دارید و می‌خواهید دفتری مدرن، با کیفیت صدای عالی و سیم‌کشی خلوت‌تر داشته باشید، تلفن‌های دیجیتال بهترین انتخاب هستند.

تکنولوژی ساخت: معجزه ۲ رشته سیم

برخلاف تلفن‌های هایبرید که پرمصرف بودند، تلفن‌های دیجیتال تنها با ۲ رشته سیم (۱ زوج) کار می‌کنند.

• این یعنی دیتا و صدا هر دو به صورت بسته‌های دیجیتالی (صفر و یک) روی همان یک زوج سیم منتقل می‌شوند.
• نتیجه؟ شفافیت صدای فوق‌العاده بالاتر و حذف نویزهای محیطی.

قابلیت جادویی DXDP

این مهم‌ترین مزیت رقابتی تلفن‌های دیجیتال پاناسونیک است. با قابلیت DXDP، می‌توانید تلفن دیجیتال دوم را با یک سیم کوتاه به پشت تلفن اول وصل کنید و بدون سیم‌کشی اضافه از دیوار، یک داخلی جدید بگیرید!

مدل‌های شاخص

• سری KX-DT: مثل مدل محبوب KX-DT333 و مدل جدیدتر KX-DT543 که ظاهری بسیار شیک دارند.

۴. تلفن تحت شبکه (IP Phone / SIP)؛ آینده همین‌جاست

اینجاست که مرزهای سنتی شکسته می‌شود. اگر کلمه “ویپ” (VoIP) به گوشتان خورده است، منظور همین تلفن‌هاست. در این سیستم، صدا دیگر به صورت سیگنال الکتریکی روی سیم مسی نمی‌رود، بلکه به صورت “بسته‌های دیتا” روی کابل شبکه (LAN) منتقل می‌شود.

تکنولوژی: خداحافظی با سیم تلفن!

تلفن‌های تحت شبکه اصلاً سوکت تلفن (RJ11) ندارند! آن‌ها با سوکت شبکه (RJ45) مستقیماً به سوئیچ‌های شبکه وصل می‌شوند.

• مزیت بزرگ: اگر دفتر شما کابل‌کشی شبکه (CAT6) دارد، نیازی نیست برای تلفن دوباره سیم‌کشی کنید. اکثر این تلفن‌ها دو پورت شبکه دارند؛ یعنی کابل شبکه را به تلفن می‌زنید و از پشت تلفن یک کابل به کامپیوترتان می‌کشید. (اشتراک یک نود شبکه برای دو دستگاه).

آزادی در انتخاب برند (پاناسونیک یا دیگران؟)

در سیستم‌های قدیمی (هایبرید و دیجیتال) شما محکوم به استفاده از برند پاناسونیک بودید. اما در دنیای ویپ، آزادی عمل دارید:

1. سری NT پاناسونیک: تلفن‌های IP اختصاصی پاناسونیک (مثل KX-NT553) که فقط روی دستگاه‌های پرظرفیت پاناسونیک (TDE/NS) با پروتکل خاص کار می‌کنند.
2. تلفن‌های SIP استاندارد: می‌توانید از برندهای قدرتمندی مثل تلفن سانترال یالینک (Yealink)، گرند استریم (Grandstream) یا سیسکو (Cisco) استفاده کنید. این تلفن‌ها روی تمام مراکز تلفن ویپ استاندارد کار می‌کنند.

۵. تلفن‌های بی‌سیم سازمانی (DECT)؛ آزادی بدون مرز

بسیاری از مدیران، تلفن بی‌سیم معمولی خانگی را با سیستم دکت (DECT) اشتباه می‌گیرند.

• تلفن بی‌سیم معمولی: برد محدودی دارد و اگر از پایه دور شوید، صدا قطع می‌شود.
• سیستم دکت سازمانی: در این سیستم، چندین آنتن در نقاط مختلف کارخانه یا شرکت نصب می‌شود. شما می‌توانید حین مکالمه از طبقه اول به طبقه دهم بروید و تلفن به‌صورت خودکار بین آنتن‌ها سوئیچ شود (Handover) بدون اینکه مکالمه قطع شود. این سیستم برای انباردارها و مدیران اجرایی عالی است.

جدول ماتریس سازگاری (برگه تقلب خرید!)

این مهم‌ترین بخش مقاله است. قبل از اینکه کارت بکشید، مدل دستگاه سانترال خود را چک کنید و ببینید کدام ردیف جدول مربوط به شماست.

*نکته: دستگاه‌های TDA با نصب کارت‌های خاص ویپ می‌توانند تلفن IP را راه اندازی کنند، اما هزینه آن معمولاً به صرفه نیست.

جمع‌بندی: بالاخره کدام را بخریم؟

انتخاب انواع تلفن سانترال نباید بر اساس ظاهر باشد، بلکه باید بر اساس “زیرساخت” و “دستگاه مادر” باشد:

1. اگر دستگاه کوچک (TES824) دارید: انتخاب شما محدود به تلفن‌های هایبرید (۷۷۳۰) برای منشی و مدیر، و تلفن‌های معمولی برای کارمندان است.
2. اگر دستگاه بزرگ (TDA) دارید: بهترین و اقتصادی‌ترین گزینه، تلفن‌های دیجیتال (سری DT) است که با قابلیت DXDP هزینه کابل‌کشی شما را کم می‌کند.
3. اگر ساختمان نوساز با کابل‌کشی شبکه دارید: بدون شک به سراغ تلفن‌های تحت شبکه (IP) بروید تا از شر سیم‌کشی‌های مخابراتی خلاص شوید و از کیفیت صدای HD لذت ببرید.

ما در عصر ارتباطات قائمین می‌دانیم که این اصطلاحات ممکن است گیج‌کننده باشد. اگر هنوز مطمئن نیستید که دستگاه شما با چه گوشی‌ای سازگار است، کافیست عکس دستگاه خود را برای ما بفرستید تا کارشناسان ما در سریع‌ترین زمان، بهترین مدل سازگار را به شما معرفی کنند.